Təsadüf kəlməsi
وسئل الشيخ ابن عثيمين : ما رأي فضيلتكم في استعمال كلمة "صدفة"
Şeyx İbn Useymindən (rahiməhullah) soruşulmuşdur
?Təsadüf kəliməsinin istifadəsində Sizin rəyiniz nədir
فأجاب رحمه الله :
Allah ona rəhm etsin cavab vermişdir
"رأينا في هذا القول أنه لا بأس به ، وهذا أمر متعارف ، ووردت أحاديث بهذا
التعبير : صادفْنا رسول الله صادفَنا رسول الله . والمصادفة والصدفة
بالنسبة لفعل الإنسان أمر واقع ، لأن الإنسان لا يعلم الغيب فقد يصادفه
الشيء من غير شعور به ومن غير مقدمات له ولا توقع له ، ولكن بالنسبة لفعل
الله لا يقع هذا ، فإن كل شيء عند الله معلوم وكل شيء عنده بمقدار وهو
سبحانه وتعالى لا تقع الأشياء بالنسبة إليه صدفة أبداً ، لكن بالنسبة لي
أنا وأنت نتقابل بدون ميعاد وبدون شعور وبدون مقدمات فهذا يقال له : صدفة ،
ولا حرج فيه ، وأما بالنسبة لفعل الله فهذا أمر ممتنع ولا يجوز" اهـ بتصرف
.
Rəyim odur ki bu kəlimədə bir yanlışlıq yoxdur, bu hamıya
məlum olan məsələdir. Bunun kimi ifadələr hədislərdə varid olmuşdur:
"Təsadüfən Allahın rəsulu ilə qarşılaşdıq”. Təsadüfi və ya təsadüfən
insanın üçün nisbətdə real olandır, çünki insan qeybi bilmir və
bilmədən təsadüfi olaraq , müqadimətsiz və onun üçün bu şeylər
gözləmədən baş verir, lakin Allah üçün nisbətdə bu təsadüfən baş vermir
və Allah üçün artıq hər şey məlumdur. Hər bir şey Allah tərəfindən
ölçülmüşdür,O pakdır, müqəddəsdir və yenilməz qüvvət sahibidir, onun
üçün heç bir şey təsadüfi deyil, lakin bizim üçün, mən və sən
qarşılaşarkən bu təyin olunmadandır, hiss etmədəndir, mügədimətsizdir və
onda deyilir: Təsadüfən və burda yanlışlıq yoxdur, amma Allaha nisbətdə
bu məsələ yanaşılmazdır və icazəli deyil. Sitatın sonu
فتاوى الشيخ ابن عثيمين (3/117
Fətava Şeyx ibn Useymin 3/117
|