21:13 Qamət Süleymanov: “Mən radikallara qarşıyam, ona görə də məni vurmaq istəyirdilər” | |
Qamət Süleymanov: "Mən radikallara qarşıyam, ona görə də məni vurmaq istəyirdilər” Cəmiyyətimizdə
vəhhabilərə qarşı münasibət birmənalı deyil. Kimlər
üçünsə qısa şalvar və uzun saqqallarıyla eybəcər görsənsələr
də, özlərini hamıdan bilikli saymaqları dilemma yaradan
məqamlardandır. Təsadüfi deyil ki, elə bugünlərdə deputat
İlham Əliyev də onlara qarşı çıxaraq belələrinin
cəmiyyətimizdən təcrid edilməsini istədi. Hətta yaxınlarda
Milli Məclisdə bu məsələyə baxılması da gündəmdə olan
mövzulardandır. - Qamət bəy, sizə vəhhabi, yoxsa sələfi deyim? - Mən sələfiyəm. "Vəhhabi” sözünü isə adi söz kimi atıblar ortaya. - Kim atıb? - Bu sözü əhli-sünnəyə müxalif olan şiələr və başqa ölkələrdə dinimizə qarşı olanlar özlərindən çıxarıb. - Yəqin ki, nəyəsə əsaslanırlar. Sizcə, əsasları nədi? - Əsaslanırlar bir şəxsə. O da əsl müsəlman olub və onun bu məsələyə heç bir aidiyyatı yoxdur. - Əbdül Vəhhabı nəzərdə tutursunuz? - Bəli. Amma onun adı Məhəmməd olub. İşi isə Ərəbistanda dinə müxalif olan şeyləri – bütləri və sairi təmizləmək olub. Necə ki, peyğəmbərimiz (c) təmizləmişdi o vaxt, bu da elə. - Bəs ingilislərlə əlaqəli ittifaqı olmayıb? - Yox, boş söhbətlərdi. Amma ola bilər, olsun. O da bilirsiniz nə cür; məsələn, indi Azərbaycanın özü ABŞ-la necə əlaqə saxlayır? - Sözünüzdən belə çıxır ki, o vaxt hakimiyyətdə olan Osmanlılar – yəni indiki türklər səhv yolda imiş… - O vaxt Osmanlıların dini bu cür olmayıb. Osmanlılar son vaxtlar sırf sufiliyi təbliğ edirmiş. O isə sələfi idi. Belədə bütləri təmizləməklə məşğul olub. - Bildiyimə görə, sufilərdə büt anlayışı yoxdur axı… - Hamısında demirəm. Bəzilərində var imiş. Məsələn, sonsuz qadınlar gəlib yapışırlarmış ağacdan ki, mənə uşaq ver. Məhəmməd ibn Əbdül Vəhhab da gəlib dedi ki, belə şey olmaz. Və düz də deyirdi. Yəni burda İslama zidd heç nə yoxdur. Bizə pis baxanlara həmişə demişəm ki, o şəxsin kitablarını götürün və baxın. Orda İslama qarşı pis nəsə görsəniz onda danışın. - Amma bir fakt var ki, həmin vaxt hakimiyyətdə türklər olduğu üçün onları hansısa yolla yıxmaq lazım idi və bu ən çox xaricilərin istəyi idi. - O vaxt hakimiyyətdə türklərin olmasını demək düz deyil. Həmin vaxt Ərəbistan kiçik qəbilələrdən ibarət idi və bunların arasında döyüşlər gedirdi. Vəssalam. O vaxt hakimiyyətdə Osmanlılar idi, amma qəbilələrə Osmanlılar baxmırdı. - Niyə şiələri bəyənmirsiniz? - Birmənalı demək ki, biz şiələri bəyənmirik, bu düzgün deyil. Hansısa müsəlmanda nə düz deyil, biz onu bəyənmirik. - Bəs 12 imamı niyə qəbul etmirsiniz? - Bizə görə əhli-beyt məhdud sayda deyil. Şiələr isə 12 imam deyir. Biz isə bu 12 nəfəri də əhli-beyt sayırıq və onları sevirik. Amma şiələr kimi say qoymuruq və başqa şeyləri də onlarla uzlaşdırmırıq. Özü də şiələrin özləri də 12 imam məsələsində ixtilafdadırlar. Siələr var ki, cəmi 6 imam tanıyır və s. - Konkret ən geniş yayılmış Cəfəri məzhəbini nəzərdə tuturam… - İndi öz aralarında belə ixtilaf varsa, özünüz götürün ki, bizdə necə ola bilər. - Axı peyğəmbərimizin (s) buyurub ki, məndən sonra 12 nəfər olacaq… - 12 nəfər yox, 12 xəlifə buyrulub və deyilib ki, onların vaxtında adillik olacaq. - Bəs hanı həmin 12 xəlifə? - Onların yalnız 2-si xəlifə olub (yəqin ki, müsahibim burda Əli (ə) və Həsəni (ə) nəzərdə tutur). - Bəs 10 xəlifə hardadı? - Bu barədə alimlər ixtilafdadır. Ola bilər aralarda olacaq və adillik də onların vaxtında olacaq və ya artıq olublar. Amma o 12 xəlifə bunlar deyən deyil. - Muaviyyə haqda niyə başqa cür fikrləşirsiniz? Bir insan ki, Əli (s) kimi mötəbər bir insana qarşı vuruşub… - Muaviyyənin məqsədi sırf Əliyə (ə) qarşı vuruşmaq deyildi. Muaviyyə Əliyə (ə) demirdi ki, mən səndən üstünəm və ya mən xəlifə olmalıyam. Əliylə (ə) söhbət Osmanın qatillərinə görə olmuşdu. Sonradan da Əli (ə) də gördü ki, Muaviyyənin tələbləri düz imiş. Çünki Muaviyyənin öldürülməsini tələb etdiyi şəxslər nəticədə Əlini (ə) öldürdülər. - Bir sözlə, Muaviyyəni sevmirsiniz, amma kin də bəsləmirsiniz. - Biz Muaviyyəni sevirik, o səhabədi, vəhy yazanlardandı. Amma biz deyirik ki, məsum deyil, səhv edib? - Bəs bu boyda səhv edən bir insanı sevmək düzdürmü? - Səhvsiz insan yoxdu. Səhvsiz tək Allahdır. Əlinin (ə) öldürülməsində onun heç bir günahı yoxdur. - Sizə görə xristianlar pisdi, yoxsa şiələr? - Biz Quran və Sünnəyə nə uyğun gəlir onu təsdiqləyirik. Nə uyğun deyilsə onu da pisləyirik. Bu nə sualdı? Əlbəttə ki, bu ikisi arasında şiələr Quran və Sünnəyə daha yaxındı. - Bu gün hicabı da fərqli bağlayırlar. Eləsi var yalnız gözü görünür, çoxluq isə adi qaydada bağlayır. Sizə görə, hicab necə bağlanmalıdı? - Hər ikisi olar. Alimlər bu məsələdə də ixtilafdadırlar. - Deməli, tarix hətta peyğəmbərimizin (c) həyat yoldaşlarının necə örtünməsini də tam araşdıra bilmir. - Bəli, dəqiq bilinmir. Yəni alimlər bu məsələdə yekdil rəydə deyil. - İmam Əli (ə) əlibağlı namaz qılıb, yoxsa əliaçıq? - Təbii ki, əlibağlı. Bütün əhli-beyt əlibağlı namaz qılıb. Bizdə bir çox hədislər var bu barədə. - Bəs Maidə surəsi 55-ci ayəylə bağlı nə deyirsiniz.
Bütün şiə və sünnülər deyir ki, bu ayə Əli (ə) haqda nazil olub,
amma siz deyirsiniz ki, yox, belə deyil (xatırladım ki, ayədə
bizlərin hamisinin yalnız Allah, peyğəmbər və rukuda
olduqları halda zəkat verənlər olması barədə xəbər
verilir. Əksəriyyət rukuda olduğu halda zəkat verən şəxs
kimi yalnız Əlini (ə) hesab edir. Rəvayətdə bildirilir ki, Əli
(ə) namaz qılarkən bir dilənçi yaxınlaşır və həzrət namazın
tərkib hissəsində – rukuda olarkən üzüyünü ona verir-mu?l.). - Möhürlə qılınan namaz batildirmi? - Xeyr. - Bəs əliaçıq? - O da batil deyil. Sadəcə biz deyirik ki, peyğəmbərimiz (c) əliaçıq namaz qılmayıb. Çünki, peyğəmbərin (s) əliaçıq namaz qılması haqda hətta uydurma hədis də yoxdur. - Onda niyə batil saymırsınız o namazı? - O şiələrin özünə görədi. Bizdə belədi. - Deyirsiniz ki, İslamda bir yol var və bizim yol ən düzgünüdür. Onda niyə sonra deyirsiniz ki, bizdə belə, onlarda elədi. Bəyəm İslamda belə-elə bir neçə yol var? - Bilirsiniz, bu da alimlərin rəyiylə bağlıdır. - Sizə peyğəmbər qövmü demək olarmı? - Bəli, biz peyğəmbər ümmətiyik? - Sizə elə gəlmir ki, peyğəmbər ümməti olaraq bu gün Quranı çox tərk etmisiniz? - Yox, biz çalışırıq Quranla gedək. - Amma gəlin sizə ən üstün tutduğumuz Qurandan bir ayə deyim. Furqan surəsi 30-cu ayədə bildirilir ki, qiyamət günü peyğəmbər (c) Quranı əlində tutaraq bildirəcək ki, ya Rəbbim, mənim qövmüm bu Quranı tərk etmişdir. Özünüzə peyğəmbər qövmü deyirsinizsə, onda Quranın öz ayəsi göstərir ki, siz Quranı tərk etmisiniz. - Yox, bu bizə aid deyil. - Bəs kimə aiddir? Özünüz dediniz ki, biz peyğəmbər qövmüyük. - Yəni… olacaq. İndidən sonra ola bilər. - Amma ayədə "olacaq” deyilmir. Deyilir ki, artıq tərk edib. - Tərk edib deyəndə ki, yəni olacaq belə. Bu gün də var. Məsələn asilər, günah edənlər. - Ərəb dilinin oynaqlığından istifadə edib demək olarmı ki, dəstəmazla bağlı ayədə həm də "ayağınıza məsh çəkin” yazılıb? - Bəli, normal oxuyanda "məsh çəkin” kimi oxuna bilər. - Bəs onda şiələrə bunu niyə irad tutursunuz? - Bizə görə, açıq ayağa məsh çəkmək olmaz. Corabın üstündən isə olar. - Axı o ayədə Allah demir ki, corablı ayağa məsh çəkin. Bildirir ki, ayağınıza məsh çəkin. - Axı peyğəmbərimiz (c) açıq ayağa məsh çəkməyib. - Amma corabın üstündən çəkib? - Bəli. - Öz dedikləriniz özünüzə qəribə gəlmir? Bir şey ki, corabın üstündən olar, amma təmiz ayağa olmaz? Məntiq görürsünüzmü burda? - Peyğəmbər (c) namaz qıldı, dedi mən necə qıldım elə qılın. Oruc tutdu, dedi necə tutdum elə tutun. Bu da həmçinin. - Məktəblərdə hicab qadağasına necə baxırsınız? - Pis. Belə olmaz, düz deyil! - Bəs niyə hamı çıxıb öz haqqını tələb edəndə siz onlara qoşulmursunuz? Niyə hicab aksiyasında sizlərdən kimisə görmək mümkün deyil? - Çünki biz qarışmırıq o məsələlərə. - Niyə? - Bizim əqidəmizə görə nümayişə-zada çıxmaq olmaz. - Lap sakit də olsa öz haqq səsini eşitdirmək olmaz? - Lap sakit də olsa, bizə görə olmaz! - Sizə elə gəlmir ki, bu gün özünə mömin deyənlərin 90 faizi yalnız digər təriqətdə səhv tutmaqla məşğuldur? - Sizinlə tam razıyam və bu məni çox narahat edir. - İslamda molla anlayışı varmı? - Yox! - Sizcə, İranda özünə seyid deyənlər həqiqətən seyiddir? - Bilmirəm. "Mən seyidəm” deməklə seyid olmur. Bu, müəyyən arxivlərlə yoxlanmalıdır. - Nə bilirsiniz ki, məhz siz düz yoldasınız? Digər təriqətlər də sizin kimi öz hədislərinə sığınır. - Biz hətta zəif hədislərə də güvənmirik. - Onun zəif hədis olduğunu hardan bilirsiniz? - Alimlər qeyd edib bunu. Buxari, Müslim və başqa kitablar var. - Bu kitablar sonradan dəyişdirilə bilməz? - Yox. - İnsanlar hətta Allahın Tövrat və İncil kimi kitablarını dəyişdi. Sizcə, Allah yazan kitabı dəyişən Şeytan, insan yazan kitablara yaxın dura bilməz? - Yox. Çünki bunu ümmət qəbul edir. - Axı Allah özü yalnız Quranı qoruyub saxlayacağına söz verib. Ona görə də Quran dəyişilmir. Və belə bir ayə də yoxdur ki, biz digər hədis kitablarını da qoruyacağıq. - Bəs alim nə üçündü? Alimlər elmi qoruyur. - Digər təriqətlərin də alimi var. - Tarixdə çox olub ki, alimlər özlərindən hədis uydurub. Amma biz öz Buxari, Muslim və bu kimi kitabları mötəbər sayırıq. - Elə bu kitablardan bir-iki hədis deyim: məsələn, kim 33 dəfə "Subhənallah” deyərsə onun bütün günahları bağışlanar. Adam da fikirləşir ki, elə qocalana qədər kef edim, sonra deyərəm də bu sözü. - Bu hədis insanı ilk olaraq həvəsləndirmək üçündür. Daha siz deyən kimi deyil. - Olmazdımı ki, elə hədis deyiləndə peyğəmbərimiz (s) öz sözlərinə necə açıqlama veribsə elə də deyəsiniz? Axı dindən xəbəri olmayanlar çox çaşır bu kimi hədisləri eşidəndə. - Bu ərəb dilinin, ərəblərin özünün üslubundadır. Ola bilər tərcümədə bunu başa düşmürlər. - Ən çox işlətdiyiniz bir hədisə də diqqət yetirin. Deyirsiniz ki, hər bir bidət zəlalət, hər bir zəlalət də oddur. - Bəli, belədir. - Bildiyimə görə, sizdə cümə namazının fərzindən əvvəl sünnət namazı bidətdir. - Düzdür. - Belədirsə, deməli, kim bu sünnət namazını qılır cəhənnəmlikdir? Sizin hədisdən belə çıxır ki, bu qədər rəhmli Allah günahlar qalıb bir tərəfdə, insanı artıq namaz qıldığı üçün cəhənnəmə atacaq. - Yox, hədisi birmənalı başa düşməyin. - Necə yəni, fakt hədisiniz belədir də. - Bu hədis qorxutmaq üçün deyilib. Tutaq ki, bir valideyn öz uşağına "ora getmə, öldürəcəm səni” deyir. Onu öldürür? Sadəcə, qorxudur. Bu hədis də belə. - Məscidinizə qumbaranı kim atmışdı? - Onu xəvariclər atmışdı. - Onlar kimdi? - Bunlar müsəlmanlara kafir kimi baxanlardır. Fikirləşirlər ki, özlərindən başqa hamısı kafirdi. Bu, təriqət söhbəti deyildi. Onlara heç ateist də deməzdim. Çünki Allaha inanırlar, amma cihad və bu kimi şeylərə meyllidirlər. Onlar İslamda başqa-başqa adlarla fəaliyyət göstərən müasir siyasi hərəkatlardır. - Məqsədləri nə idi? - Məqsədləri bəllidi. Əsas səbəb məni vurmaq idi. Mən radikallara qarşıyam, ona görə də məni vurmaq istəyirdilər. Söhbətləşdi: RUSLAN AQİL (davamı gələn sayımızda) | |
Bölmə: Maraqlı məqalələr | Baxılıb: 1194 | |